Trang chủ » Cao Đài » Lời thuyết đạo » Lời Thuyết Đạo của Đức Hộ-Pháp, Quyển I
53.- Giảng hai câu kinh trong bài Đại-tường

Đền-Thánh đêm 22 tháng chạp năm Đinh-hợi (1945)

" Thâu các Đạo hửu-hình làm một,
Trường thi Tiên Phật dượt kiếp khiên".


Lời hứa đặc-sắc của Chí-Tôn nó sản-xuất ra hình-dạng của nó nếu chẳng vậy thì Đạo Cao-Đài không có ý-vị gì cả. Tại sao Chí-Tôn quyết định thâu các Đạo hửu-hình làm một ? chẳng lạ chi, xác thịt chỉ chia phân tâm-lý vạn loại mà thôi, nguyên-do ấy vô-đối và hại ấy vô trị. Ông Descarte đã nói : Tư-tưởng tức nhiên thâu đến mối huyền-vi dưới thế nầy, con người tạo thời cải thế trước nhứt phải suy-đoán , có suy-đoán mới hiểu phát hình. Một khi suy-đoán định chí-hướng đến đâu , thấy đến hành-tàng nào, không một sự vật gì mà không tính trước. Các bậc vĩ-nhân cố-tâm cần-cù học đặng quyết-định vận-mạng trị dân, an-bang tế-thế. Học đặng suy đoán về tình-thế tâm-lý của đời. Ví-dụ như người ăn trộm không phải khi không mà phát-hiện tâm-lý ấy, nó có tính trước rồi mới làm. Sau cái hành-tàng thi-thố tức chúng ta đã quyết đem tâm-lý để trước. Hại thay ! Thế-gian, nói chung tâm-lý của loài người, đắc triết-lý chơn thật thì ít mà tri chí con người không thế đi con đường nào khác khác hơn sở hướng của mình.

Các vị Giáo-Chủ đã tiềm-tàng cho đi đến con đường ngay chánh. Mấy vị Giáo-Chủ đi quá sức tưởng-tượng , lập một khuôn-khổ không ai theo đặng, nên trong sự khó tránh đặng mưu người tìm phương đánh đổ, tìm phương sửa cải. Nếu có nền Tôn-Giáo nào ở thế-gian bị tâm-lý nhơn-sanh đánh đổ phải biến thành tà giáo , tức-nhiên là phương phân chia tâm-lý, nhiều phe, nhiều phái mới nhiều tâm-lý tương-đương thì chúng ta thấy giặc-giã chiến-tran vì đó mà khởi hấn, toàn cầu tàn-sát tự-diệt lẫn nhau bốc khởi. Hại thay ! Sự tàn-sát mạng sống của cá-nhân diệt bửu vô-giá của đời. Chí-Tôn là cha mạng sanh ấy đối với Ngài giá-trị thế nào không cần luận-giải, Ngài là Cha Thiêng-liêng, ta không thế nói cha mẹ ta tại thế nầy sánh với Chí-Tôn thế nào đặng.

Đau-đớn biết bao nhiêu ! nhơn-loại không biết nhìn nhau đồng căn-bản, đồng cốt nhục và tương-tàn với nhau , biểu Chí-Tôn khoanh tay ngồi ngó cho đặng, nên Ngài sai người thừa mạng-lịnh của Ngài đến qui con cái của Ngài làm một, đặng tránh nạn tương-tàn tương-sát bảo-trong sanh-mạng cho nhau.

Đáng lẽ Ngài phải đến bắt-buộc phải đến, nhưng đến chẳng được, nên con thương-yêu của Ngài đến thế cho Ngài đặng làm trọn vẹn phận sự của Ngài. Nếu đến chẳng đủ diệu-huyền ắt vô giá-trị và sở-hành sẽ vô-hiệu lực.

« Xem chương trước | Xem chương tiếp theo »
Tác giả: Đức Hộ Pháp