I

Thầy Châu-Tử sanh nhằm đời nhà Châu, xem Ðạo Phật là học thức cao thâm, bực tối thượng-thừa. Còn Ngài học Trung-Dung mà chưa rồi lấy học theo lời của Ðức Phu-Tử, lúc còn dạy nhơn-đạo mà luận cho là Phật Lão hư-vô tịch-diệt chi giáo. Nghĩa là dạy bực thái quá hư không, bóng dáng tự-do lấy mình không tùy theo kiếp vận của Trời-Ðất. Học tâm-pháp mà tu luyện siêu thăng, thành lấy mình, dùng đạo-đức làm chủ trương, lại để sách rằng: "Nhứt liệp kim đơn thân nhập khẩu, Ngã mạng do ngã, bất do Thiên". Nghĩa là: một hột linh-đơn đem vào miệng thì mạng ta bởi ta đâu có tại Trời. Nếu Thầy Châu-Tử luận cho rằng cải Thiên-mạng; đó là Ðạo hư-vô tịch-diệt chi giáo là dị đoan.

Người học Nho nghe lời Châu-Tử mà tranh luận; bởi lý học chưa thông và không suy xét tầm kiếm cho thấu tâm-pháp của Phật, Lão thế nào, trở lại ngạo báng.

Việc chi cũng phải học đến mới có sánh đặng, chớ kỳ trung Ðạo cũng một gốc, mà chia ba, lưu truyền kinh điển muôn ngàn cũng luận có nhứt âm nhứt dương mà thôi.

II

Tuy Phật, Thánh, Tiên lời nói khác nhau là tại nguơn-hội thời thế xuống trần mở Ðạo và tùy nguơn-hội tá danh lập Ðạo mà thôi. Còn chứng quả cao thấp khác nhau tại công-quả hay là luyện khí Tiên-Thiên nhiều ít.